Bazy danych

Biblioteka Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, jako jeden z 16 Konsorcjantów, uczestniczy w budowie Repozytorium Cyfrowego Instytutów Naukowych. Projekt finansowany ze środków Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Oś priorytetowa 2. był realizowany w okresie od stycznia 2011 do czerwca 2014. Obecnie jest kontynuowany ze środków własnych. Głównym założeniem projektu jest utworzenie ogólnodostępnego, ponadregionalnego i multidyscypinarnego Repozytorium Cyfrowego złożonego ze zdigitalizowanych materiałów archiwalnych, publikacji naukowych, dokumentacji badań oraz piśmienniczego dziedzictwa kulturowego wyselekcjonowanych ze zbiorów 16 polskich instytutów naukowych oraz ich bibliotek tworzących Konsorcjum Repozytorium Cyfrowego Instytutów Naukowych. Podstawowe zadania jakie wyznacza Projekt to przede wszystkim konsolidacja i modernizacja infrastruktury naukowo-badawczej i informatycznej jednostek naukowych tworzących Konsorcjum, zabezpieczenie bieżącego dorobku naukowego Instytutów wchodzących w jego skład, a także ułatwienie wszystkim zainteresowanym dostępu do publikacji zarezerwowanych dotychczas wyłącznie dla wąskich, wyspecjalizowanych grup badaczy. Poprzez ułatwienie dostępności do współczesnych i historycznych materiałów gromadzonych przez Instytuty Konsorcjum poprawi się promocja polskiej nauki, historii i kultury na świecie, wzmocniona zostanie edukacja i świadomość w zakresie wyszukiwania literatury naukowej w postaci cyfrowej, powiększą się także elektroniczne zasoby światowego internetu o polskie treści publikacji naukowych wydawanych przez członków Konsorcjum, co z kolei wpłynie na upowszechnienie wyników prowadzonych przez nich badań, a także wzrost cytowalności.

Bibliografia filozofii polskiej (1896-1918) to kolejna część większego projektu wydawniczego realizowanego od lat w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Dotychczas ukazały się drukiem bibliografie okresu oświecenia (T. 1), romantyzmu (T. 2), pozytywizmu (T. 3). Trwają prace nad tomem czwartym, dotyczącym okresu Młodej Polski. Wydano dwa pierwsze zeszyty tego tomu (W. 1994 i 2002). Internetowa baza danych jest kontynuacją poprzednich części Bibliografii. Sposób opracowania haseł bibliograficznych nie zmienił się w stosunku do wydań książkowych. Tam też, w Przedmowach poszczególnych tomów, znajdują się szczegółowe wyjaśnienia dotyczące układu i założeń przyjętych przy redagowaniu materiału. Tu w skrócie przypominamy podstawowe informacje. Baza danych zawiera bibliografie osobowe Polaków publikujących w latach 1896-1918, a także autorów obcych i pisarzy dawnych, obecnych w polskiej literaturze filozoficznej tego okresu. Autorzy polscy, których główne dzieła ukazały się przed 1918, mają bibliografie pełne: – literaturę podmiotową, rejestrującą wszystkie wydania ich prac (pierwodruki, reedycje, ważniejsze wydania fragmentów, recenzje prac, recenzje własne, przekłady); – literaturę przedmiotową: wszystkie opracowania wraz z recenzjami od początku działalności autora do najnowszych. Autorzy debiutujący w tym czasie mają: – literaturę podmiotową, zawierającą tylko prace opublikowane przed 1918 r., bez recenzji i opracowań. Pełna bibliografia tych autorów będzie opracowana w kolejnym tomie Bibliografii (obejmującym następny okres filozofii polskiej); Tak jak w poprzednich tomach, autorzy z niepełną bibliografią oznaczeni są symbolem „*” Autorzy obcy oraz pisarze działający na terenie Polski przed 1750 r. (autorzy dawni) mają: – wykaz prac własnych i opracowań o nich wydanych w latach 1896-1918. Bibliografie osobowe redagowane są na podstawie autopsji wszystkich prac danego autora. Pozwala to wydzielić z całego dorobku naukowego pisarzy, zwłaszcza tych, zajmujących się filozofią ubocznie, teksty, lub ich znaczące fragmenty, stricte filozoficzne. Nie zawsze udaje się nam dotrzeć do teksu. Prace te oznaczamy symbolem „¦”.

Polski Indeks Filozoficzny tworzony był w latach 2012-2014. Odnotowuje wszystkie teksty filozoficzne, a także te z pogranicza filozofii i innych dyscyplin, jakie ukazały się w książkach i czasopismach wydawanych w Polsce od 1945 r. Zapis bibliograficzny – a częściowo sposób organizacji materiału – wzorowany jest na The Philosopher’s Index (w związku z czym tytuły artykułów z czasopism zapisujemy czcionką prostą bez cudzysłowu, zaś tych z tomów zbiorowych w cudzysłowach; tytuły książek i czasopism dajemy kursywą). W indeksie autorskim do informacji bibliograficznej o artykule bądź książce filozoficznej dodane są słowa kluczowe oddzielone krzyżykami #. Jeśli tekst zaopatrzony był w polskojęzyczny abstrakt, zostaje on skopiowany, a jeśli podzielony był na opatrzone tytułami rozdziały/paragrafy, do Indeksu trafia spis treści. Lista słów kluczowych decyduje o ulokowaniu informacji o tekście w indeksie tematycznym. Redaktorzy The Philosopher’s Index teksty wymienione w „Author Index with Abstracts” klasyfikują średnio pod pięcioma hasłami tematycznymi w „Subject Index”. Te proporcje zachowano w PIF: informacja o artykule trafia maksymalnie pod cztery hasła tematyczne, informacja o książce maksymalnie pod osiem (liczby te zostają przekroczone tylko w wyjątkowych przypadkach), zaś recenzje, teksty drobne, popularne itp. odnotowane być mogą pod jednym hasłem, maksymalnie pod dwoma. Teksty w indeksie tematycznym, odwrotnie niż w autorskim, uporządkowane są od najnowszych poczynając, w obrębie roku podawane są w kolejności alfabetycznej według nazwisk autorów. Link związany z nazwiskiem wskazuje na to, że w indeksie autorskim można znaleźć abstrakt bądź spis treści tekstu. W indeksie recenzji teksty wymieniane są według nazwisk recenzowanych autorów. Wzmianka o recenzji książki zagranicznej trafia pod jedno, najwyżej dwa hasła w indeksie tematycznym; nie trafiają tam (z nielicznymi wyjątkami) recenzje książek polskojęzycznych. Specyfika polskiego rynku wydawniczego zdecydowała o dodaniu indeksu przekładów – który ma jak dotąd (30 stycznia 2015) charakter prowizoryczny. Tekstów, których autorów uważa się za klasyków danej dyscypliny, nie odnotowuje się w indeksie tematycznym (redaktorzy sądzą, że fachowiec i tak trafi na tekst klasyka), natomiast tłumaczone artykuły bądź książki autorów mniej znanych trafiają pod jedno, a najwyżej dwa, hasła tematyczne, a zapisane są mniejszą czcionką.